06.04.23

Գլիցերին- թափանցիկ հեղուկ է, ունի քաղցր համ, մածուցիք է:

Քիմիական բանաձևը`  C₃H₈O

Գլիցերինը օգտագործում են բժշկության մեջ, սննդի արտադրության մեջ, մաքրող միջոցների արտադրության մեջ,պլաստմասի արտադրության մեջ:

Եթե երկու գդալ գլիցերինին ավելացնեն մեկ եփաց կիտրոնի հյութ, ապա սա լավ դեղամիջոց է հազի համար:

Կալիումի պերմանգանստ (մարգանցովկա)- ունի մուգ կապույտ փոքր բյուրեղների ձև:

Քիմիական բանաձևը ` KMnO4

Մարգանցովկան օգտագործում են բժշկության մեջ, գյուղատնտեսության մեջ: Մարգանցովկան ունի աղտահանիչ դեր, նաև լավ չորացնող միջոցը:

Եռացրած, սառեցրած մինջև գոլ վիճակ ջրում լուծել մորգանցովկան (բաց վարդագույն) հիանալի միջոց է աղիքների և ստամոքսի աղտահաղման համար:

10.03.23

1)Բերե՛ք հեղուկ եւ պինդ մետաղական պարզ նյութերի օրինակներ:

Հեղուկ-սնդիկ

Պինդ-երկաթ
2)Բերե՛ք գազային, հեղուկ եւ պինդ ոչ մետաղական պարզ նյութերի օրինակներ:

Հեղուկ-ծծումբ

Գազային-թթվածին

Պինդ-ֆոսֆոր
3)Հետեւյալ մեծություններից որո՞նք են բնութագրում
ա) քիմիական տարրը-ատոմային համարը, ատոմի զանգվածը:
բ) պարզ նյութը-հալման եւ եռման ջերմաստիճանները, գույնը:
1)ատոմի զանգվածը, 2)հոտը, 3)հալման եւ եռման ջերմաստիճանները, 4) ատոմի կառուցվածքը, 5) կարծրությունը, 6)ատոմային համարը 7) գույնը, 8)խտությունը:
4. Քիմիական տարրերի հատկությունների տեսան­կյունից պարզաբանե՛ք՝ ո՞ր հատկություններով են իրար նման եւ որո՞վ տարբեր տրված տարրերի զույգերը.
ա. H, Li,-Մենդելեևի պարբերական համակարգի 1-ին խմբում են պարզ նյութեր են:
Ջրածինը հեղուկ է Լիթիումը պինդ մետակ:
բ. O, N,-Գտնվում են Մենդելեևի աղյուսակի 2 պարբերականությունում, գաղ են, չունեն հոտ և գույն:

գ. Be, Mg,-Մենդելեևի պարբերականի 2 խմբում

դ. Al, Zn-մետաղներ են
Գտնվում են մենդելեևի տարբեր խմբերում և տարբեր պարբերականություններում:
5. Հիմնականում ո՞ր տարրերից է կազմված Երկրի կեղեւը:
O, Si, Al, Fe, Ca, Na, K, Mg, H, Ti, C, Cl, P, S, N, Mn, F, Ba
6. Ո՞ր տարրերն են հանդիպում բնության մեջ ազատ վիճակում:

Ոսկի, պղինդզ, սնդիկ:

7)Քանի՞ տարր կա պարբերական աղյուսակում ներկա պահին․

ա)102
բ)115
գ)118

8)Ո՞ր թվականին է առաջին անգամ հրապարակվել պարբերական աղյուսակը:

Ա)1909 բ)1970 գ)1869

9)Այս տարրն անվանում են «կյանքի և մահվան տարր»

Ա)տիտան բ) ազոտ գ) ծծումբ

10)Ինչպե՞ս է կոչվում այն գազը, որն ապահովում է այրումը:

Ա) ջրածին բ)քլոր գ) թթվածին

02.11.22

Պարբերական համակարգում ո՞ր տարրն է նշանակվում Zr-ով.

Ցիրկոնիում

Այս տարրը իր անվանումը ստացել է «Ճառագայթավոր» բառից.

Նեոն

Ամենաթեթև գազը.

Ջրածին

Մետաղ, առանց որի չի կարող առաջանալ քլորոֆիլը.

Մագնեզիում

Բյուրեղահիդրատները՝ պիինդ նյութեր են, որոնք…

Պարունակում են կապված ջուր

Որքա՞ն է երկաթի (Fe) վալենտականությունը.

VIII

Տիեզերքի ամենատարածված քիմիական տարրը.

Ջրածին

Ո՞ր գազն է սովորական պայմաններում օդից ծանր.

Շմոլ

Ո՞րն է աշխարհի ամենամեծ մոլեկուլը: Այն պարունակում է տասը միլիարդ ատոմ.

Մարդու ԴՆԹ

Ո՞րն է կերակրի աղի բանաձևը.

NaCl

Տարրի ատոմների այլ ատոմների հետ միավորվելու ունակության թվային բնութագիրը…

Վալենտականություն

Ջուրը, որը չի պարունակում լուծված աղեր, կոչվում է…

Թորած

Մետաղ, որն այրվում է սառը ջրում.

Մագնեզիում

Նախագիծ` Նատրիումի քլորիդ (NaCl) Կերակրի աղի մաքրումը

Նատրիումի քլորիդ (NaCl) կամ կերակրի աղ:

Ֆիզիկական հատկություններ- նատրիումի քլորիդը անգույն բյուրեղային նյութ է՝ աղի համով։ Մանր ջարդված վիճակում ունի սպիտակ գույն։

Բնության մեջ գտնվելը և ստացում։ Նատրիումի քլորիդը լուծված վիճակում գտնվում է ծովերի և օվկիանոսների ջրերում։ Ծովի ջուրը գոլորշիացնելիս նրա մեջ լուծված աղերը նստում են։ Դրանից ծովափնյա վայրերում օգտվում են նատրիումի քլորիդ արտադրելու համար։ Տարածված է նաև նատրիումի քլորիդի ստացումը աղի լճերից։

Նատրիումի քլորիդն անհրաժեշտ է մարդու օրգանիզմին․ դրա համար էլ այդ աղը պատկանում է առաջին անհրաժեշտության նյութերի թվին։ Օրական 5 միլգրամ է անրաժեշտ է մարդու օրգանիզմին նատրիումի քլորիդը, որը մարդու մեջ է անցնում սննդի միջոցով։

Բժշկության և քիմիական արտադրության մեջ նույն պես օգտագործում են նատրիում քլորիդը։

Ֆիզիկական և քիմիական երեվույթներ

Ֆիզիկական երևույթներ- ջուրը եռալուց գոլորշանում է, ջուրը սառեցնելուց սառույց է դառնում, շաքարը ջարդելուց պոքրանում է դառնում շաքարավազ։

Քիմիական երևույթներ- կաթի թթվելը, մատաղի ժանգոտելը, սոդայի և քացախի խարնուրդը գազ է առաջացնում։

Փորձանյութի մեջ լցրած աղաջուրը, երբ եռացնենք, ջուրը կգոլորշանա անոթի տակ կմնա աղի սպիտակ հետքը։